ԵԶԱՆ ԱՉՔ – ՓՌՆՉՈՒԿԸ ՀԱԿԱՕՔՍԻԴԱՆՏ Է. ԿԱՐՈՂ Է ԱԶԱՏԵԼ ՊԶՈՒԿՆԵՐԻՑ, ԷԿԶԵՄԱՅԻՑ և ՊՍՈՐԻԱԶԻՑ

-Եզան աչքի (арника) ծաղիկներն ունեն լեղամուղ հատկություն, արյունականգ-հեմոստատիկ ազդեցություն, մեծացնում են արգանդի տոնուսը և կծկումները։
-Եզան աչքի ծաղիկներից պատրաստված պատրաստուկները փոքր չափաբաժիններով խթանիչ ազդեցություն ունեն կենտրոնական նյարդային համակարգի վրա, իսկ մեծ չափաբաժիններով՝ հանգստացնող են և կանխում են ցնցումների զարգացումը։
Խոտաբույսը պատկանում է բարդածաղկավորների ընտանիքին: Արմատը թեք է աճում, դարչնագույն է, քիչ մազմզուկներով: Ցողունն ուղղաձիգ է, ծածկված կարմրավուն գեղձերով: Ցողունային տերևները (եթե կան) նստադիր են, երկարավուն, սրածայր, ծաղկաողկույզները նարնջադեղնավուն են, լեզվանման, ծաղկափոշեկիր, իսկ ներսայինները` խողովակաձև, երկսեռ: Մինչև ծաղկելը ծաղկազամբյուղները փքված են, մազակալված: Ծաղկում է մայիս-հունիս ամիսներին: Ծաղիկները բուրավետ են, դառնավուն: Քիմիական բաղադրությունը: Ծաղկազամբյուղը պարունակում է եթերայուղեր, խոլին, արնիցին, ցինարին, տանիններ, տրիմեթիլամին, բետաին, լուտեին և կարոտինային ներկանյութեր: Օգտագործման եղանակները. բժշկության մեջ օգտագործել են ծաղկազամբյուղները, առանց ծաղկակալի:
-Բուլղարական բժշկության մեջ եզան աչքն օգտագործել են ջերմության բարձրացման, մազարմատների բորբոքումների, քթի և արգանդի արյունահոսությունների, կրծքահեղձուկի և խոլեստերինային փոխանակման խանգարումը բուժելու համար:
-Հայկական բժշկության մեջ եզան աչքն օգտագործել են ներքին արյունահոսությունների, թարախակույտերի, մազարմատների բորբոքումների, ուռուցքների, սրտային կրծքահեղձուկի և թունավորման բուժման համար.
- 15 գ եզան աչքի ծաղկազամբյուղների, վրա ավելացնել 250 գ եռացրած ջուր, թրմել 2 ժամ, քամել և օրը 3 անգամ 10-ական գ խմել` սրտային կրծքահեղձուկի և ներքին արյունահոսության բուժման համար:
- Վերցնել 20 գ եզան աչք, վրան աւ[ելացնել 300 գ եռացրած ջուր, թրմել 3 ժամ, որից հետո թրջոցների ձևով դնել թարախակույտերի, մազարմատների բորբոքումների վրա:
-Եզան աչքն աղալ, մեղրամոմով ու կարագով շաղախել և քսել ուռուցքներին: Այդ նույն պատրաստուկը կարելի է քսել գլխին` գլխացավի բուժման համար:
Օգտակար հատկություններ. բույսը խթանում է կենտրոնական նյարդային համակարգը, ունի ջերմիջեցնող և խոլերետիկ ազդեցություն: Բույսից ստացված պատրաստուկներն օգտագործվում են որպես հեմոստատիկ և հակաբորբոքային միջոց մանկաբարձության և գինեկոլոգիայի մեջ՝ բարելավելու սրտի աշխատանքը միոկարդիտի և կարդիոսկլերոզի դեպքում։ Արտաքին օգտագործման ձեւով՝ հեմատոմաների, բերանի խոռոչի և լնդերի հիվանդությունների համար:
-Եզան աչքի օգտակար հատկությունները. օգնում է նվազեցնել ցավը։ ----Հանրաճանաչ միջոց է ցավի համար, որը կապված է վնասվածքների, վիրահատությունների և բորբոքումների հետ: Մարաթոն վազորդների ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ նրանք, ովքեր եզան աչք են ընդունել, վազելուց անմիջապես հետո ավելի քիչ մկանային ցավ են ունեցել, քան նրանք, ովքեր պլացեբո դեղահաբեր են ընդունել:
Այլ ուսումնասիրություններ ցույց են տվել, որ այս բույսն արդյունավետ այլընտրանք է NSAID-ներին (ոչ ստերոիդային հակաբորբոքային դեղամիջոցներին), որոնք օգտագործում են հետվնասվածքային և հետվիրահատական ցավազրկման համար:
-Նվազեցնում է այտուցը։ Հայտնի է իր դեկոնգեսանտ հատկություններով, հատկապես, երբ այտուցն առաջանում է ցանի, մկանների լարվածության, միջատի խայթոցի կամ կոտրվածքի հետևանքով:
Ազատում է օստեոարթրիտից. ըստ երևույթին, արդյունավետ է օստեոարթրիտի ընդհանուր ախտանիշների դեմ պայքարում, ինչպիսիք են հոդացավը և կարծրությունը:
-Հետազոտությունները ցույց են տվել, որ ամեն օր կիրառելիս եզան անչքի գելը նույնքան արդյունավետ է, որքան իբուպրոֆեն գելը ցավը թեթևացնելու և ձեռքերի շարժունակությունը բարելավելու համար:
-Արագացնում է կապտուկների ապաքինումը։ Եզան աչքն օգնում է արագացնել կապտուկների ապաքինման գործընթացը: Ենթադրվում է, որ եզան աչքը խթանում է արյան սպիտակ բջիջների արտադրությունը, որոնք օգնում են հեռացնել լճացած արյունը և հեղուկը տուժած տարածքից:
-Պլաստիկ վիրաբույժները գովաբանել են եզան աչքի կոսմետիկ վիրահատությունից հետո կապտուկները նվազեցնելու ունակության համար:
Ուշադրություն. հազիվ թե եզան աչքն օգնի կապտուկներին, որոնք չեն առաջացել ֆիզիկական տրավմայի պատճառով: Նման կապտուկները պետք է հետազոտվեն բժշկի կողմից, քանի որ դրանց առաջացումը կարող է պայմանավորված լինել մի շարք ախտանիշներով ու հիվանդություններով։
-Ազատում է մաշկային հիվանդություններից։ Որպես հակաօքսիդանտ՝ արնիկան կարող է ազատվել պզուկներից, էկզեմայից և պսորիազից: -Համարվում է նաև արդյունավետ խոնավեցնող միջոց։
-Եզան աչքի մաքուր մզվածքը չի կարելի քսել մաշկին: Բայց եթե այն խառնում եք յուղի կամ քսուքի հետ, ապա կստանաք չոր մաշկի համար նախատեսված միջոց:
Ինչպե՞ս օգտագործել եզան աչքը
-Սովորաբար, ախտահարված տարածքի վրա եզան աչքի լուծույթի մի քանի կիրառումը կարող է բավարար լինել փոքր կապտուկը կամ վնասվածքը բուժելու համար: Կիրառելուց առաջ խորհուրդ է տրվում արտադրանքը փորձարկել մաշկի փոքր հատվածի վրա՝ համոզվելու համար, որ անբարենպաստ ռեակցիաներ չլինեն: Միջին և ծանր վնասվածքների դեպքում մարմինը կարող է ավելի լավ արձագանքել բուսյի բանավոր ձևին, թեև այս փուլում նույնպես խորհուրդ է տրվում բժշկի գնահատումը:
-Միջին ծանրության վնասվածքների դեպքում մի քանի օրվա ընթացքում եզան աչքն օրական 2-3 անգամ ավելի ցածր ուժգնությամբ ընդունելը կարող է բավարար լինել: Հիշեք, որ եթե ունեք լուրջ վնասվածք կամ քրոնիկ ցավ, ապա անպայման պետք է խորհրդակցեք բժշկի հետ։
-Եզան աչքը կարող է արդյունավետ լինել ցավը թեթևացնելու և բորբոքումը նվազեցնելու համար, սակայն կարևոր է հասկանալ, որ եզան աչքը չի կարող իսկապես բուժել այս ախտանիշների հիմքում ընկած պատճառը: Ահա թե ինչո՞ւ այն ընդունելուն զուգահեռ խորհուրդ է տրվում խորհրդակցել բժշկի հետ։ Ձեր բուժաշխատողը կարող է օգնել ախտորոշել ձեր ցավի կամ այտուցի պատճառը, այնուհետև նշանակել արդյունավետ առաջնային բուժում:
Նախազգուշական միջոցներ եզան աչք ընդունելիս
Սննդամթերքի և դեղերի վարչությունը մաքուր եզան աչքը համարում է վտանգավոր: Որպես բնական բուսական պատրաստուկ, եզան աչքը սովորաբար կիրառում են տեղային, քանի որ լուրջ կողմնակի ազդեցությունները կարող են առաջանալ ներքին ընդունման դեպքում: Ինչպես նկարագրված է, արնիկայի հոմեոպաթիկ ձևերը շատ նոսրացված են և, հետևաբար, ընդհանուր առմամբ անվտանգ են: Այնուամենայնիվ, կողմնակի ազդեցությունները չեն կարող բացառվել. կարող են առաջանալ ցնցումներ, թուլություն, գլխապտույտ, սրտխառնոց, լյարդի վնասվածք, երիկամների վնաս, սրտի առիթմիա և ստամոքս-աղիքային խանգարումներ: Եթե վստահ չեք՝ ձեր արնիկայի արտադրանքը նատրոպաթիկ է, թե հոմեոպաթիկ, դիմեք ձեր բժշկին:
Եզան աչքը չպետք է կիրառել բաց վերքերի, կոտրված մաշկի կամ լորձաթաղանթների վրա, եթե այլ բան նախատեսված չէ ձեր բժշկի կողմից: Պետք է զգույշ լինել արտաքին օգտագործման ժամանակ, քանի որ կարող է ցան առաջանալ: Երկարատև օգտագործումը կարող է առաջացնել մաշկի գրգռում, շերտավորում, բշտիկներ կամ էկզեմա:
Հղի կամ կրծքով կերակրող կանայք պետք է խուսափեն եզան աչքի ներքին ընդունումից և խորհրդակցեն բժշկի հետ՝ նախքան այն տեղական օգտագործելը:
-Անպայման դիմել բժշկի, եթե դուք խնդիրներ ունեք մարսողության կամ արյան բարձր ճնշման հետ:
- Հնարավոր են թմրամիջոցների փոխազդեցություններ այլ դեղամիջոցների հետ, ինչպիսիք են ստերոիդները, ցավազրկողները և արյունը նոսրացնողները:
Զգուշացում և կողմնակի ազդեցություններ. եզան աչքի պատրաստուկներն որոշ չափով թունավոր են, ուստի դրանք օգտագործում են միայն բժշկի նշանակմամբ և նրա հսկողության ներքո: Չափից մեծ դոզա կարող է առաջացնել դող, շնչահեղձություն, սրտխառնոց, քրտնարտադրություն, որովայնի ցավ, փորլուծություն կամ փորկապություն և փսխում: Որոշ դեպքերում կարող են լինել սիրտանոթային համակարգի աշխատանքի խանգարումներ։